America’s Cup. Piąty dzień finału Puchar Ameryki. Dwa pewne zwycięstwa Nowozelandczyków i stan meczu 6 do 2 dla ETNZ…

W Barcelonie trwa zacięty pojedynek o Puchar Ameryki. Po sześciu wyścigach 4 do 2 prowadzili obrońcy trofeum Emirates Team New Zealand. Dwa ostatnie wyścigi wygrał INEOS Britannia, po dwóch poważnych błędach rywali. Rywalizacja trwa do siedmiu zwycięstw!

Tekst: Waldemar Heflich
Zdjęcia: materiały prasowe 37. America’s Cup/ETNZ

Co decyduje o sukcesie w regatach o Puchar Ameryki?! To najtrudniejszy do zrealizowania program sportowy w jachtingu regatowym. Niewyobrażalnie wielkie budżety zespołów, wyceniane na ponad 250 milionów dolarów, zaangażowanie licznych ośrodków badawczych, zatrudnienie najwybitniejszych projektantów, budowniczych i zawodników z elity światowego jachtingu regatowego, to pokazuje skalę problemu! Przy takiej złożoności przedsięwzięcia trudno ustalić, co jest decydujące o końcowym sukcesie! Zdobycie Srebrnego Dzbanka jest arcytrudne, a o zwycięstwie lub porażce mogą zaważyć drobne detale. Może dlatego nie ma końca analiz i poszukiwania elementów mogących dać przewagę w wyścigach u wybrzeży Barcelony…

Patrząc na „Taihoro”, jacht AC 75 Emirates Team New Zealand widać, że maszt jest wyraźnie bardziej za ramionami foili niż w jachtach poprzedniej generacji z 36. America’s Cup. Widać bardziej wciętą i ostrą rufą, w której znajduje się ster z tyłu wąskiego stożka. Złącze ramienia foili posiada wgłębienie zmniejszające przestrzeń dla załogi w kadłubie. Kadłub jest agresywnie rozszerzony, tworząc prawie płaskie poszerzenie biegnące do rufy, podczas gdy obszar kapsuły załogi płynnie się zwęża. Dziób jest ostry i cienki, co z pewnością ma na celu uwzględnienie oczekiwanych kształtów fal w Barcelonie. Od dziobu bardzo widoczne jest pofalowanie kadłuba. Załoga składa się z czterech zawodników po każdej stronie, z kolarzami na rufie, sternik umieszczony jest bezpośrednio za cyklistami i trymerem.

Wielkie zainteresowanie wzbudził system trymowania grota typu double skin, który jest dwustronny i razem z obrotowym masztem działa jak skrzydło. Nowozelandczycy skonstruowali na swoim AC75, ciekawy system niezależnej regulacji obu stron – nawietrznej i zawietrznej powierzchni grota, dla zwiększenia ciśnienia i podciśnienia, po obu stronach żagla, co ma decydujący wpływ na siłę nośną wytwarzaną przez skrzydło. To wykorzystanie prawa przepływu Bernoulliego, w którym można dostosować dynamikę skrzydła, a tym samym zmienić przepływ wiatru po obu stronach niezależnie. Jak stwierdził Lucas Calabrese sternik American Magic, przy regulacji i trymowaniu grota na AC75 wykorzystuje się outhaul, cunningham, obciągacz bomu oraz wózek szotów grota (traveller), podobnie jak na jachcie klasy 470. Pomysł Nowozelandczyków na niezależne trymowanie obu powierzchni grota jest naprawdę wyjątkowym rozwiązaniem…!

Piątkowe wyścigi rozegrano przy zachodnim wietrze wiejącym z szybkością 7-12w oraz południowej fali o wysokości 0,8m. Ustawiono trasę typu F. Krótszym bokiem i znakami nawietrznymi w kierunku do plaży przy Port Olimpic.

AC Finals Match 7 INEOS Britannia GBR vs Emirates Team New Zealand NZL

Lewy hals: ⁠ GBR Ben Ainslie, Dylan Fletcher, Blenddyn Mon i Leigh MacMillan Prawy hals: NZL Peter Burling, Nathan Outterigde, Blair Tuke i Andy Malloney

Wyścig miał 6 odcinków trasy i długość 1,7 mili. Lidar pokazywał wiatr 12-14 w i zmienny w sile i kierunku na całej powierzchni trasy. Komputer sugerował kurs najpierw w lewą, a potem w prawą stronę trasy… Nowozelandczycy wpływali prawym halsem. INEOS wpłynął w pole startowe z prędkością 43w, a ETNZ 45w i od razu chciał zaatakować rywali! Jachty wykonały po dwa zwroty. Burling i Outterigde ponownie starali się osiągnąć krycie. Jachty popłynęły lewym halsem daleko pod granice akwenu i pola startowego. Wracały prawym halsem w kierunku linii startu. Czysty start! INEOS po zawietrznej, a ETNZ po nawietrznej. Długi prawy hals obu jachtów i mała przewaga Kiwi. Po zwrocie na lewy hals prowadzili Nowozelandczycy. Zmusili Brytyjczyków do zwrotu na prawy hals i żeglowania w lewą stronę. Przewaga ETNZ urosła do ponad 200m. Nowozelandczycy skutecznie bronili prawej strony, zmuszając Brytyjczyków do żeglowania w lewą stronę. To był chyba klucz do zwycięstwa! Na znaku nr. 1 ETNZ miał 12 sekund przewagi. Pierwszy cross, pierwszy znak dla obrońców Pucharu! Czy będą pierwsi na mecie wyścigu?! Na kursie z wiatrem przewaga Kiwi urosła do ponad 270m. Sędziowie przesunęli znak zawietrzny i długość trasy wzrosła do 2 mil. ETNZ kontrolował wyścig i jak było to do przewidzenia Brytyjczycy nie wiele mogli zdziałać. Na zawietrznym znaku nr. 2 ETNZ prowadził z przewagą 13 sekund. Druga halsówka i obie załogi popłynęły w prawą stronę. Po wykonaniu 9 manewrów przez oba jachty większą średnią prędkość oraz średnią VMG miał ETNZ. Przewaga Nowozelandczyków urosła do 450m. Burling i Outterigde dominowali, doskonale odczytując zmiany wiatru i prowadząc jacht. Cykliści ETNZ wykonywali doskonale swoją pracę, dostarczając chwilami 2000 watt mocy. Jednym z cyklistów był Hamish Bond trzykrotny mistrz olimpijski w wioślarstwie! Wielki mistrz! W połowie trasy na znaku nr. 3 „Taihoro” był 24 sekundy przed INEOS Britannia. Kibice z Wielkiej Brytanii zaczęli tracić nadzieję na zmianę prowadzenia na trasie wyścigu. Ainslie o Fletcher cały czas żeglowali na rufa rywali i nie bardzo mieli miejsce, ani warunki, aby zaatakować rywali. Jachty leciały z wiatrem ponad 40w. Przewaga Kiwi urosła do ponad 500m. Na znaku nr. 4 wynosiła już 29 sekund. Ostatnia halsówka była ostatnią szansa dla INEOS na powrót do gry w tym wyścigu. Na trasie wyścigu w jednym miejscu wiatr wiał z szybkością 7,5 w innym 14 i 17,5 węzła. Warunki były wyjątkowo trudne dla obu załóg. Kiwi powiększyli przewagę do 800m. Na ostatnim znaku nawietrznym nr.5 Nowozelandczycy prowadzili mając rywali aż 53 sekund za rufą. Na ostatnim kursie z wiatrem ETNZ leciał z prędkością ponad 44w, a jego przewaga urosła do 1100m. Na mecie „Taihoro” był 1 minutę 13 sekund przed „Britannią”, po 24 minutach i 49 sekundach wyścigu. Stan meczu 5 do 2 dla Emirates Team New Zealand.

AC Finals Match 8 Emirates Team New Zealand NZL vs INEOS Britannia GBR

Lewy hals: NZL Peter Burling, Nathan Outterigde, Blair Tuke i Andy Malloney Prawy hals: ⁠ GBR Ben Ainslie, Dylan Fletcher, Blenddyn Mon i Leigh MacMillan

Wyścig miał 8 odcinków trasy, długości 1,7 mili. Lidar pokazywał watr od 10,7 do 17,1w. Ponownie wiatr był inny w każdym zakątku trasy, ale silniejszy po prawej stronie blisko znaku nawietrznego. Warunki znów bardzo trudne dla obu załóg. Brytyjczycy wpływali prawym halsem. INEOS żeglował za rufą ETNZ. Nowozelandczycy dopłynęli prawie do granicy pola startowego. Oba jachty dopłynęły prawym halsem do linii startu i wystartowały czysto. ETNZ po zawietrznej z doskonałą prędkością i z przewagą kilkudziesięciu metrów. Po crossie ich przewaga urosła do ponad 140m. Na kolejnym crossie INEOS na prawym halsie, przeszedł 130m za rufą ETNZ. Na znaku nr. 1 przewaga ETNZ wynosiła ponad 150m i 15 sekund. Podobnie jak w poprzednim wyścigu Brytyjczycy stanęli przed arcytrudnym zadaniem, szczególnie, że na kursie z wiatrem zaliczyli krótkie spadnięcie z foili. Nowozelandczycy powiększali przewagę z każdą chwilą i w połowie kursu z wiatrem prowadzili o ponad 400m. Na zawietrznym znaku nr. 2 ich przewaga wynosiła 25 sekund. W ostatnich kilkudziesięciu wyścigach LVC i AC, nigdy nie zdarzyło się, aby ktoś dogonił rywala mając taką stratę na znaku kursowym! Ainslie i Fletcher mogli liczyć tylko na awarię „Taihoro”, albo katastrofalny błąd rywali… Druga halsówka nie przyniosła zmiany układu w wyścigu. Nadal jacht ETNZ leciał szybciej i bezbłędnie wybierał odpowiednią stronę trasy. Na znaku nr. 3 przewaga Kiwi wynosiła 41 sekund. Kurs z wiatrem, to ponownie dominacja Nowozelandczyków i przewaga 600-700m. Tuke i Malloney doskonale ustawiali kąty foili i trymowali żagle. „Taihoro” leciał z wiatrem ponad 40w. Na znaku nr. 4 mieli przewagę 36 sekund nad rywalem. Po 12 manewrach Kiwi i 11 Brytyjczyków większą średnią prędkość i średnią VMG miał ETNZ. Trzeci kurs na wiatr nie przyniósł żadnych zmian na trasie. Cykliści na obu jachtach wytwarzali po ok. 1600-1800 watt. Bez ich pracy nie możliwe byłby trymowanie żagli, obracanie masztu i zmiana naciągu olinowania. Na znaku nr. 5 nadal ETNZ przed INEOS. Na znaku zawietrznym nr. 6 Kiwi mieli 27 sekund przewagi. Brytyjczycy odrobili trochę dystansu na kursie z wiatrem. Czy na ostatniej halsówce odrobią dalsze straty?! Nowozelandczycy żeglowali pewni swego – dobrego prowadzenia jachtu i wyborów kursów na trasie. Na tej halsówce przewaga Kiwi utrzymywała się w granicach 500m. Na znaku nr. 7 wynosiła ETNZ okrążał bramkę z prędkością 48 węzłów i ruszał na ostatni kurs z wiatrem do mety. INEOS Britannia tracił 50 sekund do lidera wyścigu. Dla wszystkich stawało się już jasne, że o losach Pucharu Ameryki zdecydują dwa ostatnie wyścigi. Kiwi mieli już ponad 1000m przewagi i na metę przypłynęli 55 sekund przed rywalami. Wyścig trwał 26 minuty i 37 sekund. Stan meczu 6 do 2 dla Emitares Team New Zealand. Obrońca trofeum jest teraz tylko o jedno zwycięstwo od zdobycia Pucharu Ameryki, trzeci raz z rzędu!

Przed nami kolejne dwa wyścigi nr. 9 i 10. Wszystko wskazuje na to, że jutro będzie także wręczenie Pucharu Ameryki…!