Chorwacja w Schengen i w strefie EURO

W dniu 8 grudnia 2022 ministrowie spraw wewnętrznych wszystkich 22 krajów UE, podjęli jednomyślną decyzję. Od 1 stycznia 2023 Chorwacja dołączyła do krajów Schengen.

Tekst i zdjęcia: Adam Jakubczak

Co to znaczy dla żeglarzy?

Proces nie był łatwy i Chorwacja musiała spełnić aż 281 precyzyjnych warunków wszystkich krajów UE. Dodatkowo, tuż przed przystąpieniem Austria i Holandia podały weto w sprawie dołączenia do Schengen nowych krajów; Chorwacji, Bułgarii i Rumuni. Po kilku dniach konsultacji, weto podtrzymano tylko w wypadku Bułgarii i Rumunii.

Dzisiaj już, dziesiątki przejść granicznych z krajami UE zostało otwartych. Daje to możliwość przekraczania granic bez dokonywania kontroli, a zewnętrzne granice Chorwacji stały się granicami UE.

To pierwsza bardzo ważna dla żeglarzy wiadomość. Koniec kolejek na granicach w Chorwacji. Granice zostały otwarte jak w cały Schengen. Niestety część kolejek w Chorwacji to kolejki na opłatach autostrad, a te raczej nie ulegną zmianie.

Ale to nie wszystko.

Najważniejsze dla żeglarzy, że od stycznia, zakończyły się też odprawy morskie między Chorwacją, a UE. W tym oczywiście odprawy z najbliższymi Włochami, Grecją i Słowenią.

Pamiętajmy, że dotychczas przed wypłynięciem z Chorwacji do Włoch, Słowenii lub Grecji, należało odprawić się w porcie celnym w Chorwacji i następnie w porcie celnym kraju docelowego. Podczas powrotu podobnie. Między portami celnymi nie wolno było cumować w żadnym miejscu po drodze.

Od 1 stycznia ten obowiązek odprawy celnej morskiej w UE, został zniesiony.

Jednak warto podkreślić, że nadal wiele firm czarterowych w Chorwacji należy poinformować o chęci opuszczenia wód terytorialnych Chorwacji i bezwzględnie trzeba dostać na to pozwolenia.
Ponad połowa floty tysięcy jachtów czarterowych w Chorwacji, ma rejestracją pozwalającą na żeglowanie tylko po wodach terytorialnych i/lub ubezpieczenie tylko na wody terytorialne.

Strefa EURO

Już od 5 września 2022 r. w Chorwacji wszystkie rachunki były w Euro i Chorwackich Kunach. A od 15 stycznia 2023 w Chorwacji w sklepach obowiązuje już wyłącznie EURO.
Jeśli ktoś ma jeszcze Kuny, to można je wymienić do końca 2023 roku, w każdym chorwackim banku.

Przejście na Euro staje się oczywiste, jak tylko sprawdzimy, że wśród turystów Chorwacji ponad 70% posługuje się Euro jako walutą narodową. Dodatkowo spora część Chorwacji, granicząca z krajami UE, przestała mieć trudność w codziennym przeliczaniu cen. I z pewnością jest to dla nich ogromne ułatwienie. A biorąc pod uwagę, że Chorwację odwiedza w sezonie ponad cztery razy więcej turystów niż posiada ona obywateli, to ułatwienie prawdopodobnie znów wpłynie na pozytywne decyzje wyboru Chorwacji jako miejsca przyszłego odpoczynku.

Dla porównania w Polsce, kraju kilka krotnie większym od Chorwacji, o ludności prawie dziesięcino krotnie liczniejszej, liczba zagranicznych turystów jest kilkunastu krotnie mniejsza. Te proste wyliczenia dają obraz tego jak ważne dla Chorwacji są dochody z turystyki.

Jednocześnie Chorwacja nie chce podzielić modelu Greckiego, gdzie dziś po wejściu do UE i wprowadzaniu Euro, nadal jedna czwarta obywateli żyje poniżej progu ubóstwa. W Chorwacji w pierwszych dniach po wprowadzaniu Euro instytucje finansowe odkryły kilka tysięcy przypadków tzw. zaokrąglania cen do góry. Wszystkie przypadki były natychmiast korygowane, a handlowcy otrzymywali dotkliwe kary.

Jest już luty i mamy wyniki finansowe Chorwacji za pierwszy miesiąc roku 2023. Okazuje się, że w Chorwacji, wbrew nieuzasadnionym opinią nawet polskich polityków, inflacja wyniosła tylko 13%. To poniżej średniej w UE. Dodatkowo nadal inflacja w Chorwacji ma zdecydowaną tendencję spadkową, co nawet w oczach kontrolerów UE uprawniło ją do przejścia na EURO.
Niestety w analogicznym czasie Polska jeszcze nie ujawniła jeszcze wyników inflacji za styczeń 2023 r.

I choć sposób liczenia inflacji w Polsce wzbudza kontrowersje (że są zaniżane), to z prognozy ekspertów wynika, że w styczniu inflacja przekroczy 15%, z tendencją rosnącą. A dodatkowo po wycofaniu w lutym części tarczy antyinflacyjnej, może ona przekroczyć nawet 17%. A to nie jedyne dobre prognozy jakie wyróżniają Chorwację. Podobnie dobre wyniki obserwujemy porównując na ten rok ceny podstawowych produktów, Chorwacja nadal jest krajem, gdzie wydamy mniej niż w innych krajach UE, gdzie można spędzić czas nad morzem i na morzu.

Wbrew pozorom ceny żywności w Polsce nadal są dużo niższe niż średnia cen w UE. Ale też w Chorwacji, mimo że ceny żywności są o kilkanaście procent wyższe niż w Polsce, to i tam są nadal niższe niż średnia w UE (nawet pomimo wejścia do strefy EURO).
Jednak należy też pamiętać, że eksperci prognozują na rok 2023 nawet 50% wzrostu cen, na najbardziej popularne kierunki wakacyjne. A Chorwacja, szczególnie po wejściu do Schengen i EURO, stała się jednym z najpopularniejszym kierunków wakacji dla całej Europy.
Dlatego wzrost cen noclegów i czarterów jest pewny. A obserwując tendencje ostatnich lat, można spodziewać się, że ceny First Minute jak dotychczas będą dużo korzystniejsze niż ceny Last Minute.

Zatem oczekiwanie na niższe ceny na ostatnią chwilę w Chorwacji, najczęściej się po prostu nie sprawdza. A w ostateczności, daje dużo mniejsze gwarancje na udane niedrogie wakacje niż wcześniejsze rozsądne wybranie ofert i terminu wypoczynku w Chorwacji