„Z wiatrem i pod wiatr”: walka z czasem!

Nagroda Jules Verne Trophy zrodziła się z marzeń żeglarzy o jak najszybszym rejsie dookoła świata.

Tekst Waldemar Heflich
zdjęcie François Van Malléghem / Alea / IDEC SPORT

W 1990 roku dwoje francuskich żeglarzy odniosło wspaniałe sukcesy. Titouan Lamazou zwyciężył w pierwszym wyścigu non stop dookoła świata Vendee Globe w czasie 109 dni. Florance Arthaud wygrała transatlantyckie regaty Route du Rhum.

Oboje, jak na wielkie gwiazdy sportu przystało, od razu rzucili pomysł kolejnego wielkiego wyzwania. 29 stycznia 1991 roku założyli Stowarzyszenie „Tour du Monde en 80 Jours”, którego zadaniem było wspieranie Jules Verne Trophy. Ich idea wielkiej rywalizacji na wokółziemskiej trasie była kontynuacją wyścigu Golden Globe Challenge wygranego przez sir Robina Knox-Johnstona, który poprzedził słynny samotny rejs sir Francisa Chichestera. Nawiązywała także do etapowych regat BOC Challenge oraz zainicjowanego przez Phillippe’a Jeantot wyścigu Vendee Globe.

20 października 1992 roku w paryskiej siedzibie Yacht Klubu Francji odbyła się uroczystość oficjalnego ogłoszenia nagrody Jules Verne Trophy. Wzięli w niej udział pomysłodawcy: Florance Arthaud i Titouan Lamazou, Peter Blake i Robin Knox-Johston, Bernard Moitessier – uczestnik Golden Globe, Francois Carn – Prezydent Yacht Club de France oraz ministrowie ds. morskich, sportu i kultury Rządu Francji.

Zasady JVT zakładają wokółziemski rejs ze wschodu na zachód, po otwartym oceanie, okrążając przylądki Dobrej Nadziei, Leeuwin i Horn. Start i meta znajdują się na linii u wejścia do Kanału La Manche, między Lizard Point w Anglii i wyspą Ushant we Francji.

Wielkie wyzwanie od razu poparli najsłynniejsi żeglarze z Erikiem Tabarlym na czele. Pierwsi na start zdecydowali się Peter Blake i Robin Knox-Johston oraz nieobecny na paryskim spotkaniu Bruno Peyron.

Jules Verne Trophy zostało objęte patronatem francuskiego Ministerstwa Kultury. Konkurs na projekt nagrody sfinansowany przez Ministerstwo wygrał amerykański artysta Tom Shannon. Oryginalna rzeźba pozostaje własnością państwa francuskiego i jest przechowywana w paryskim Narodowym Muzeum Morskim. Zgodnie z życzeniem członków założycieli stowarzyszenia „Tour du Monde en 80 Jours” rzeźba jest częścią zbiorów Fundacji Narodowej Francuskiej Sztuki Współczesnej. Trofeum jest uroczyście prezentowane każdej załodze, która pobije rekord wokółziemskiej żeglugi.

Pierwszym kapitanem, który dostąpił tego zaszczytu był Bruno Peyron i jego załoga jachtu „Commodore Explorer”. W kwietniu 1993 roku opłynęli świat w 79 dni. Przez kolejne lata rekord był poprawiany kilkakrotnie i wynosił 74, 71, 64, 63, 50, 48, 45, a od stycznia 2017 roku 40 dni!

Bohaterami ostatniej prezentacji Jules Verne Trophy byli Francis Joyon i załoga jachtu „IDEC Sport”. W przeszłości tego zaszczytu dostąpili także Peter Blake, Robin Knox-Johnston, Olivier de Kersauson, Franck Cammas i Loick Peyron. W ciągu 25 lat niezwykły postęp techniczny w żeglarstwie spowodował, że od pierwszej próby złamania bariery 80 dni, doszliśmy do pokonania bariery 40 dni. Współczesna technika i technologia stosowana w przemyśle jachtowym pozwala budować łodzie, które latają nad powierzchnią wody. Ich przebiegi dobowe zbliżają się do 900 mil.

W 2012 roku Loick Peyron z załogą trimaranu „Banque Populaire V” opłynął świat w 45 dni i 13 godzin. W 2017 roku Francis Joyon z załogą „IDEC” płynęli 40 dni i 23 godziny. Czy można popłynąć jeszcze szybciej? Czy można złamać granicę 40, a może 35 dni?!

Odpowiedzi na to pytanie szukają i intensywnie nad tym pracują Thomas Coville “Sodebo Ultim3“” oraz Frank Cammas i Charles Caudrelier z załogą trimarana „Gitana 17”. 24 listopada Thomas Coville z siedmioosobową załogą “Team Sodebo” wyszli z portu Lorient, aby zająć pozycję do startu przy wyspie Quessant. 25 listopada rano rozpoczęli wyścig z czasem. Przed nimi rejs non non stop dookoła świata po Jules Verne Trophy!

Trasa i czas do pobicia

• Start i finisz: linia pomiędzy latarnią morską na wyspie Ushant i Lizard Point (Anglia)

• Trasa: non stop dookoła świata wokół trzech przylądków: Dobrej Nadziei, Leeuwin i Horn

• Minimalny dystans: 21,600 mil morskich (40,000 kilometrów)

• Czas do pobicia: 40 dni, 23 godzin, 30 minut i 30 sekund

• Średnia na trasie: 21.96 w

• Data ustanowienia rekordu: styczeń 2017

• Rekord: IDEC SPORT, Francis Joyon i 5-osobowa załoga

Czasy na poszczególnych odcinkach trasy:

Ushant – równik: 4d 20h 07 ‘(Spindrift 2 w 2019 roku)

równik – przyl. Aiguilles: 6d 08h 55 ‘(Banque Populaire V w 2012)

przyl. Aiguilles – przyl. Leeuwin: 4d 09h 32 ‘(IDEC Sport w 2017)

przyl. Leeuwin – przyl. Horn: 9d 08h 46 ‘(IDEC Sport w 2017)

przyl. Horn – równik: 7d 04h 27 ‘(Banque Populaire V w 2012)

równik – Ushant: 5d 19h 21 ‘(IDEC Sport w 2017)

Dotychczasowi zdobywcy Jules Verne Trophy:

2017 – Francis Joyon / IDEC SPORT (31.5m) – 40d 23h 30m 30s

2012 – Loïck Peyron / Banque Populaire V (40m) – 45d 13h 42m 53s

2010 – Franck Cammas / Groupama 3 (31.5m) – 48d 07h 44m 52s

2005 – Bruno Peyron / Orange II (36.8m) – 50d 16h 20m 04s

2004 – Olivier De Kersauson / Geronimo (33.8m) – 63d 13h 59m 46s

2002 – Bruno Peyron / Orange (32.8m) – 64d 08h 37m 24s

1997 – Olivier De Kersauson / Sport-Elec (27.3m) – 71d 14h 22m 08s

1994 – Peter Blake, Robin Knox-Johnston / Enza New Zealand (28m) – 74d 22h 17m 22s

1993 – Bruno Peyron / Commodore Explorer (28m) – 79d 06h 15m 56s